Moojk tsiky / Pizca de maíz

(Poesía Mixe)

maiz

Moojk tsiky

Pe’kpy  tsuuj tyimywijy

ku xyëntya’aky.

Ja’ tsejk yakjotmay’ätp,

jets kä’t jajp  äjktsetpy muk’ejtnë’t

tsijy,  tsijy,  tsijy,  të’ëts äjkts chijy’aty

ku  ntanëkkë’tstu’uty.

Nixyekn nixyon nay’expaatyëm

kajaa x’oy jaw  ku mak’ëjkxy,

jakxon mtsapxi’iky

Awëjpajkp m’ayuujk, ku makkëxnuuky wejkxkyexp,

jëts mpëdëky tam poop päkën,

m’äätsetpy makta kë’may m’ayuujk.

Kä’t täm kya’oy ku mejts nëtsejktu’uty.

Nmööpy mejts n’ää n’ayuujk

mëte’p  n’ääts xta kë’maapy

mët’ep ja’ takmä’äy taktso’ontä’äkt

yëts u’unk anä´äjk takjënkaxë’ktët

tam mejts moojk yon pyëtsimyë’n.

Pizca de maíz

El sueño desadormeció con rapidez

cuando el sol teje el amanecer.

El corazón engrandece por ir a la pizca

para que no sigas más,  entre las hojas,

tsijy, tsijy, tsijy, estornudan las secas hojas

al romperlas de tu cuerpo.

Encuentro  de miradas sonriendo

al regocijo del desgrane,

es tu risa de cielo.

Florean tus palabras al ponerte sobre el comal

y levantas el vuelo cual blancas palomas,

idioma  heredado de tus raíces.

Al liberarte de  tu cubierta no hice mal.

Te brindo mis palabras de montañas sagradas

tomadas de mis raíces milenarias

que nacieron con las abuelas ancianas

y retoñan en cada niño

como las tuyas en cada brote de milpa.

"Santo domingo (jardín)". Sketch de Marie Le Glatin Keis
«Santo domingo (jardín)». Sketch de Marie Le Glatin Keis
Para citar este texto:

Patricio Martínez, Rosario. «Moojk tsiky / Pizca de maíz» en Revista Sinfín, no. 21, año 4, México, enero 2017, 11p. ISSN: 2395-9428: https://www.revistasinfin.com/revista/

Rosario Patricio Martínez
Rosario Patricio Martínez

Escritora de origen ayuuk (mixe).

Deja una respuesta

Tu dirección de correo electrónico no será publicada. Los campos obligatorios están marcados con *