In pintontle pin otle / El niño en el camino

(Cuento náhuatl)

In pintontle pin otle

Se tlamantle unca pa nu tzunteco. Yalhua, ne ni katka pa’ se otle ka katkaya mie miéxhiuil. Yahyaya pa nucha ya tlahyua. Ununketza pa ni kunisqueya al pin tlak’ tlakugüeya. Cua’h sa derrepent’, campa ni katka se pintonle upanu ninentineme mela huliui. Ne unikita, ka’h sa derrepent’ ugüetse. Ye uchuka. Ne uñase campa katka ye, catkaya ipikama pa tlatzintlatlale, pin tlale , igua ne unpaleue pa’ umuketza. Kukino In pintontle upeua uhuetzka. Ne unikita, ishtulolahua catka melá chipá, much’chipá. Ne unumante. Y pi’mahua kipiyaya melá mié yestle. Ne unikita. Mela fier’katkaya. Ne am’n kleno nikile, su nunketsa, akm’umpalehue. Ne numantitikatka. Cua’ununketsa in pintonle umutlasa nupa. Ne unsintiru ikama pa nu yakatsol, unichkua, igua imahua ca mié istiua pa nukchi. Ne unukishtile kenamhuele, igua unikisqueya maniikarrera mas am’nihuele. Derrepent’ ne u nunhuetze pa tlale, campa katka in pintontle…

Sanima ne intlapu nushtololahua, igua ne ni katka sanusil acostado pin tlac’ otle. Ka ce pozo de agua. Ya katkayaya mestle. Unumehua, upehua ninineme, sanima umpehua ni nineme melá ulihue. Ununketsa uksé vuelta pa ni cunisqueya al, sa ka derrepent’ ne unikita se pintonle. In pintonle uhuetze…

Ne am’ni mate kenam ñase pa nucha, igua ashka, ne akhuele ni panus parumpa…

El niño en el camino

Una cosa hay en mi cabeza. Ayer, yo estaba en un camino donde había mucho bosque. Iba para mi casa ya en la noche. Me detuve para tomar agua a media subida. Cuando de repente, donde yo estaba, un niño pasó caminando muy rápido. Yo lo vi, cuando de repente se cayó. Él lloró. Yo llegué donde estaba. Él estaba boca abajo, en el suelo. Lo ayudé para que se levantara. Entonces el niño se empezó a reír. Yo lo vi, sus ojos estaban muy blancos, todo blanco. Yo me espanté. Sus manos tenían mucha sangre. Yo lo vi. Estaba muy feo. Yo no le dije nada, sólo me paré, ya no lo ayudé. Yo estaba espantado. Cuando me levanté el niño se aventó sobre mí. Yo sentí su boca en mi nariz –me mordió– y unas manos con muchas uñas en mi garganta. Yo me lo quité como pude y quise correr pero no pude. De repente me caí al suelo, donde estaba el niño…

Después abrí los ojos y yo estaba solo, acostado en la mitad del camino, donde estaba el pozo de agua. Había luna. Me levanté, empecé a caminar, luego empecé a caminar más rápido. Me detuve de vuelta para tomar agua, cuando de repente vi un niño. El niño se cayó…

Yo no sé cómo llegué a mi casa, pero por ahora, ya no puedo pasar por ahí…

Acueducto
Para citar este texto:

Catarino Vega, Daniel. «In pintontle pin otle / El niño en el camino» en Revista Sinfín, no. 14, noviembre-diciembre, México, 2015, 18-19pp. ISSN: 2395-9428.

Daniel Catarino Vega

Es pasante de la Licenciatura en Letras Hispánicas, en Humanidades de la UAEM (Morelos). Lugar donde conoció su primer amor: la literatura, y también a su amante: la lingüística. Y con la finalidad de no separarse de ninguna de las dos, actualmente como proyecto de tesis, trabaja en la recopilación del mexicano de Guerrero, cuya meta es rescatar la literatura oral y analizar el cambio lingüístico. Intenta escribir en náhuatl para entender mejor la fonética-fonología de éste.

Deja una respuesta

Tu dirección de correo electrónico no será publicada. Los campos obligatorios están marcados con *